PFAS onderzoek

PFAS kunnen in de bodem terechtkomen door bijvoorbeeld vervuild grondwater, vervuilde mest, compost en afvalwater. Ook kunnen ze zich verspreiden via lucht- en waterstromen en zo in de bodem terechtkomen. Hierdoor kan PFAS ook aanwezig zijn in de volgende voedingsmiddelen:

• Aardappelen, groente en fruit

• Vis en schaaldieren

• Vlees

• Eieren

Voor diverse productgroepen, waaronder in vis, schaaldieren, vlees en eieren is sinds januari 2023 wetgeving van kracht.

PFAS kun je via verschillende manieren in voedsel, waaronder groenten en fruit, terechtkomen. PFAS kan in de bodem terecht komen door bijvoorbeeld vervuild grondwater, vervuilde mest, compost en afvalwater. Ook kan PFAS zich verspreiden via lucht- en waterstromen en zo in de bodem terechtkomen.

Hoewel PFAS in AGF tot op heden niet als een groot risico voor de volksgezondheid wordt beschouwd, kan het eten van voedsel dat PFAS bevat wel bijdragen aan de totale blootstelling aan deze stoffen. Het is daarom belangrijk om te zorgen voor een veilige productie en distributie van AGF.

Verschillende landen nemen dan ook maatregelen om de PFAS-blootstelling via voedsel te verminderen. Zo telen we bijvoorbeeld in Nederland in bepaalde regio’s vanwege bodemvervuiling minder gewassen en worden lagere normen of hogere eisen gesteld aan de hoeveelheid PFAS in drinkwater en grond.

Het is belangrijk om te blijven onderzoeken hoe PFAS zich verspreiden en in welke mate ze aanwezig zijn in verschillende soorten voedsel om de gezondheidsrisico’s te minimaliseren en de veiligheid van ons voedsel te waarborgen.

Er zijn verschillende studies uitgevoerd naar de aanwezigheid van PFAS in eieren en er is vastgesteld dat eieren een bron kunnen zijn van blootstelling aan deze stoffen. PFAS kan in eieren terechtkomen via de bodem, het voer dat aan de kippen wordt gegeven en via de lucht- en waterstromen in de omgeving van het pluimveebedrijf.

In een onderzoek uit 2020 in Nederland werd bijvoorbeeld gevonden dat de hoeveelheid PFAS in eieren hoger was in de buurt van locaties waar veel van deze stoffen in de bodem waren gevonden. Ook bleek uit het onderzoek dat de hoeveelheid PFAS in eieren varieerde tussen verschillende soorten pluimveebedrijven en dat biologische eieren over het algemeen minder PFAS bevatten dan gangbare eieren.

Tot voorkort was het alleen mogelijk voor bedrijven om eieren te laten testen op de aanwezigheid van PFAS. Als oplossing voor de groeiende behoefte aan PFAS-analyses voor particuliere kippenhouders introduceert Testenoppfas.nl, samen met Normec Groen Agro Control, met trots een nieuw platform: TestenOpPFAS.nl. Via dit online platform zijn PFAS-testen nu op een eenvoudige en toegankelijke manier beschikbaar voor jou.

Net als bij eieren en andere voedingsmiddelen, kan PFAS ook in vis terechtkomen. Dit kan via verschillende wegen, zoals via de water- en voedselketen, waarbij PFAS in het water terechtkomen en vervolgens worden opgenomen door plankton en kleine vissen, die weer worden gegeten door grotere vissen.

Er zijn verschillende studies uitgevoerd naar de aanwezigheid van PFAS in vis en in sommige gevallen zijn hoge concentraties gevonden. Vooral vissen die zich voeden aan de top van de voedselketen, zoals tonijn, zwaardvis en haai, kunnen hogere niveaus van PFAS bevatten vanwege de accumulatie van deze stoffen in hun weefsels.

Hoewel de aanwezigheid van PFAS in vis nog steeds wordt onderzocht, zijn er geen directe gezondheidsrisico’s voor mensen vastgesteld bij het eten van vis met PFAS. Echter, de inname van vis kan wel bijdragen aan de totale blootstelling aan deze stoffen, vooral bij frequente consumptie van vis die hoge niveaus van PFAS bevat.

Om de blootstelling aan PFAS via vis te verminderen, worden er in veel landen maatregelen genomen om de vervuiling van water en voedselketen te verminderen, evenals maatregelen om de hoeveelheid PFAS in vis te verminderen, zoals het verbeteren van productieprocessen en het screenen van vis op PFAS.

PFAS kunnen ook in vlees terechtkomen, hoewel dit over het algemeen in mindere mate gebeurt dan bijvoorbeeld in vis. PFAS kunnen in vlees terechtkomen via het voer dat aan het vee wordt gegeven, vervuild drinkwater, bodemverontreiniging en luchtverontreiniging in de omgeving van het veehouderijbedrijf.

Er zijn verschillende onderzoeken uitgevoerd naar de aanwezigheid van PFAS in vlees en daarbij zijn in sommige gevallen hoge concentraties gevonden, vooral in vlees van dieren die zijn blootgesteld aan vervuilde omgevingen. Bijvoorbeeld in de omgeving van industriële gebieden, militaire bases of luchthavens.

Hoewel er op dit moment geen directe gezondheidsrisico’s voor mensen zijn vastgesteld bij het eten van vlees met PFAS, kan het wel bijdragen aan de totale blootstelling aan deze stoffen. Het is daarom belangrijk om de aanwezigheid van PFAS in vlees te blijven monitoren en maatregelen te nemen om de blootstelling aan deze stoffen te verminderen, zoals het verbeteren van de voeding en het verminderen van de blootstelling van het vee aan vervuilde omgevingen.

Daarnaast wordt PFAS soms gebruikt in verpakkingsmateriaal voor voedingsmiddelen vanwege hun water- en vetafstotende eigenschappen. Bijvoorbeeld in bakpapier, pizzadozen, popcornzakken en verpakkingen voor fastfood.

PFAS kunnen via verschillende wegen ook in diervoeder (feed) terechtkomen, zoals via de bodem, het water en de lucht. Bijvoorbeeld door de toepassing van verontreinigde compost of meststoffen op akkers waar gewassen voor diervoeder worden geteeld of door de aanwezigheid van PFAS in het grondwater dat wordt gebruikt om het gewas te irrigeren. De PFAS in samengestelde voeders kunnen afkomstig zijn van de grondstoffen die voor de diervoeders worden gebruikt. Een voorbeeld hiervan is vismeel.

Er zijn verschillende studies uitgevoerd naar de aanwezigheid van PFAS in diervoeder en daarbij zijn in sommige gevallen hoge concentraties gevonden. Dit kan leiden tot een hoge blootstelling aan PFAS bij het vee dat dit diervoeder consumeert.

PFAS kan in het water terechtkomen door verschillende bronnen, waaronder industriële lozingen, uitloging uit grond en bodem en de afbraak van producten die PFAS bevatten, zoals blusschuim. Bovendien kan regenwater PFAS naar oppervlaktewater en grondwater transporteren.

PFAS zijn zeer persistent en mobiel in het milieu, waardoor ze zich gemakkelijk verspreiden over grote afstanden en zich ophopen in waterlichamen, zoals rivieren, meren en grondwaterlagen. Dit kan leiden tot hoge concentraties PFAS in het water, wat schadelijk kan zijn voor het milieu en de ecologie.

Langdurige blootstelling aan hoge concentraties PFAS in drinkwater kan ook negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid, zoals een verhoogd risico op kanker, hormoonverstoring, leverschade en verminderde immuniteit. Om deze redenen worden er internationale normen en richtlijnen ontwikkeld om de blootstelling aan PFAS in drinkwater te beperken. Daarnaast worden er maatregelen genomen om de verspreiding van PFAS in het water te voorkomen of te verminderen, zoals het verminderen van het gebruik van PFAS-houdende producten en het uitvoeren van saneringsmaatregelen op verontreinigde locaties.

PFAS kunnen in de grond terechtkomen door verschillende bronnen, waaronder industriële lozingen, uitloging uit bodemverbeteraars en compost, en de afbraak van producten die PFAS bevatten, zoals blusschuim en tapijten. Bovendien kan regenwater PFAS naar de bodem transporteren.

PFAS zijn zeer persistent en mobiel in het milieu, waardoor ze zich gemakkelijk kunnen verspreiden over grote afstanden en zich kunnen ophopen in de bodem. Dit kan leiden tot hoge concentraties PFAS in de bodem, wat schadelijk kan zijn voor het milieu en de ecologie.

Langdurige blootstelling aan hoge concentraties PFAS in de bodem kan ook negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid, zoals een verhoogd risico op kanker, hormoonverstoring, leverschade en verminderde immuniteit. Om deze redenen worden er internationale normen en richtlijnen ontwikkeld om de blootstelling aan PFAS in de bodem te beperken. Daarnaast worden er maatregelen genomen om de verspreiding van PFAS in de bodem te voorkomen of te verminderen, zoals het verminderen van het gebruik van PFAS-houdende producten en het uitvoeren van saneringsmaatregelen op verontreinigde locaties.

Vanwege de schadelijke effecten van PFAS worden internationale normen en richtlijnen ontwikkeld om de blootstelling aan PFAS in de bodem en drinkwater te beperken. Daarnaast worden maatregelen genomen om bijvoorbeeld de verspreiding van PFAS in de bodem te voorkomen of te verminderen, zoals het verminderen van het gebruik van PFAS-houdende producten en het uitvoeren van saneringsmaatregelen op verontreinigde locaties.

In verschillende landen worden daarnaast maatregelen genomen om de PFAS-blootstelling via voedsel te verminderen. In Nederland worden in bepaalde regio’s vanwege bodemvervuiling minder gewassen geteeld.